Voorspellen van langdurige gezondheidsproblemen na een IC-opname: het PROSPECT-model

Door: Dries van Sleeuwen

Maart 2025

Steeds meer mensen overleven een opname op de intensive care (IC) dankzij de vooruitgang in de medische zorg. Helaas ervaren veel van deze patiënten daarna langdurige klachten, zoals extreme vermoeidheid, angst, depressie of problemen met denken en onthouden. Dit kan het dagelijks leven en de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden.

Om deze klachten te voorkomen of te verminderen, is het belangrijk om vroeg te herkennen welke patiënten een verhoogd risico lopen. Daarom hebben onderzoekers van de MONITOR-IC het PROSPECT voorspelmodel ontwikkeld wat kan helpen bij het vroegtijdig herkennen van patiënten met een verhoogd risico op gezondheidsproblemen na de IC-opname.

Wat is het PROSPECT-model?

Het PROSPECT-model is een hulpmiddel dat binnen 48 uur na IC-opname kan voorspellen of iemand drie maanden later gezondheidsproblemen zal ervaren. Het model gebruikt vijf belangrijke factoren:

  1. Chronische longziekte (COPD)
  2. Type opname (bijv. spoed of geplande operatie)
  3. Verwachte IC-opnameduur van 2 dagen of langer
  4. Angstklachten vóór de IC-opname
  5. Vermoeidheid vóór de IC-opname

Door deze factoren te combineren, kan het model inschatten of een patiënt een verhoogd risico heeft op fysieke, mentale of cognitieve klachten na de IC.

Wat betekent dit voor patiënten?

  • Het model helpt artsen en verpleegkundigen om patiënten met een verhoogd risico sneller te herkennen.
  • Hierdoor kan al tijdens de IC-opname gestart worden met ondersteuning en behandeling, zoals fysiotherapie, psychologische begeleiding of extra uitleg over herstel.
  • Het geeft patiënten en hun naasten meer inzicht in wat ze kunnen verwachten na de IC-opname.

Hoe betrouwbaar is het model?

Het PROSPECT-model is getest met gegevens van bijna 2500 IC-patiënten en bleek goed te voorspellen wie na drie maanden gezondheidsproblemen had. Dit betekent dat het een nuttig hulpmiddel kan zijn voor artsen bij het plannen van nazorg.

Wat nu?

Het PROSPECT-model wordt nu gebruikt in het MiCare onderzoek waarbij gestructureerde en gepersonaliseerde IC-nazorg wordt onderzocht in meerdere ziekenhuizen. Dit kan helpen om de nazorg na een IC-opname verder te verbeteren, zodat patiënten met een verhoogd risico op problemen tijdig de juiste zorg en ondersteuning krijgen.

Link naar het volledige artikel (Engelstalig): Critical Care Medicine